Widok zawartości stron Widok zawartości stron

W czasopiśmie „Nature” ukazała się praca badaczy z międzynarodowego obserwatorium H.E.S.S. (w tym zespołu z Obserwatorium Astronomicznego UJ), prezentująca odkrycie wysokoenergetycznej emisji gamma z relatywistycznej strugi, "dżetu", bliskiej aktywnej galaktyki Centaurus A ("Cen A"). Wykorzystując w sumie 202 godziny obserwacji (to odpowiada około 1/6 całego czasu obserwacyjnego w ciągu roku!) stwierdzono, że znana już wcześniej emisja wysokoenergetycznego promieniowania gamma z tego obiektu pochodzi nie tylko z okolicy znajdującej się w jego centrum supermasywnej czarnej dziury, ale rozciąga się również wzdłuż dżetu, na tysiące lat świetlnych w głąb badanej galaktyki.

więcej o Odkrycie wysokoenergetycznego promieniowania gamma z dżetu w aktywnej galaktyce Centaurus A

Copernicus College - nowe kursy z zakresu fizyki i psychologii

29.06.2020

Zapraszamy wszystkich do poszerzania swojej wiedzy poprzez nowe e-kursy dostępne już na bezpłatnej platformie Copernicus College z zakresu fizyki i psychologii!

więcej o Copernicus College - nowe kursy z zakresu fizyki i psychologii

Deszczowy czerwiec 2020, czyli co z tym latem?

22.06.2020

Pogoda w czerwcu nie rozpieszcza – deszcze, chłodny wiatr i ciągłe zachmurzenie niejednego zmuszają do założenia ciepłego swetra albo włączenia chociaż na chwilę ogrzewania w domu. Co się dzieje z warunkami atmosferycznymi? Dlaczego początek lata 2020 tak różni się od naszych oczekiwań? W jaki sposób powiązać te fakty z suszą i zmianami klimatycznymi? Na wszystkie te pytania odpowiadają prof. Anita Bokwa i prof. Zbigniew Ustrnul z Zakładu Klimatologii Wydziału Geografii i Geologii UJ.

więcej o Deszczowy czerwiec 2020, czyli co z tym latem?

Zniszczenie krakowskiego balonu widokowego [13.06.20] – komentarz eksperta

19.06.2020

Wczesnym wieczorem w sobotę 13. czerwca słynny krakowski balon widokowy w ciągu kilku sekund został doszczętnie zniszczony. Powodem tego niefortunnego wypadku była nagła zmiana warunków atmosferycznych, która w ciągu kilku minut piękną letnią aurę zamieniła w niebezpieczną nawałnicę. Co ciekawe, wszystko działo się tylko na niewielkim fragmencie nad częścią Dębnik. O tym, co tak naprawdę zdarzyło się tamtejszego wieczora i jakie zjawisko odpowiada za zniszczenie balonu pisze prof. Dorota Matuszko z Zakładu Klimatologii Wydziału Geografii i Geologii UJ.

więcej o Zniszczenie krakowskiego balonu widokowego [13.06.20] – komentarz eksperta

Ewolucyjny sens stosunków „płciowych” bakterii

08.06.2020

Jaka jest najlepsza genetyczna strategia tworzenia potomstwa? Z jednej strony zdobywanie nowych, adaptacyjnych kombinacji genów wygląda na świetny pomysł, z drugiej jednak wydaje się, że poprzez rekombinacje ryzykujemy również rozbicie adaptacyjnych zestawów genów. Jak się okazuje, bakterie mogą dostarczyć jednej z odpowiedzi na powyższe pytanie. O tym, jaki jest ewolucyjny sens stosunków "płciowych" bakterii pisze dr Rafał Mostowy z Małopolskiego Centrum Biotechnologii.

więcej o Ewolucyjny sens stosunków „płciowych” bakterii

COVID-19: Potencjał telemonitorowania w długotrwałej obserwacji ozdrowieńców?

29.05.2020

W wielu krajach na świecie są rozwijane i wdrażane aplikacje mobilne do śledzenia osób zakażonych wirusem SARS-CoV-2 w celu wykrywania kontaktów i zapobiegania szerzeniu się epidemii. Nie powinniśmy jednak zapominać, że na świecie przybywa ozdrowieńców, którzy powinni zostać objęci długotrwałą obserwacją. O współczesnych możliwościach telemonitorowania pisze dr hab. Mariusz Duplaga, prof. UJ z Zakładu Promocji Zdrowia i e-Zdrowia Instytutu Zdrowia Publicznego UJ CM.

więcej o COVID-19: Potencjał telemonitorowania w długotrwałej obserwacji ozdrowieńców?

Kolejna tajemnica bakterii rozwikłana

12.05.2020

Międzynarodowy zespół naukowców, w skład którego wchodzą także badacze z Uniwersytetu Jagiellońskiego właśnie opublikował przełomowe badania dotyczące kompleksu białkowego RagAB. Umożliwia on transport peptydów do wnętrza komórki bakterii Porphyromonas gingivalis, która jest głównym czynnikiem chorobotwórczym odpowiedzialnym za rozwój paradontozy. Jest to pierwszy do tej pory opisany taki system transportu peptydów u bakterii G-. Odkrycie naukowców może przyczynić się do opracowania leków, zatrzymujących rozwój takich patogenów.

więcej o Kolejna tajemnica bakterii rozwikłana

Globalna apokalipsa owadów

07.05.2020

Epoka dinozaurów gwałtownie dobiegła końca około 66 milionów lat temu w wyniku uderzenia w Ziemię wielkiego asteroidu. Fala uderzeniowa, ogromne pożary, długoterminowe zaciemnienie Ziemi przez chmury pyłów i związane z tym trwałe zmiany klimatyczne spowodowały wyginięcie trzech czwartych istniejących wówczas gatunków. Wiemy o kilku wcześniejszych masowych wymieraniach na porównywalną lub jeszcze większą skalę. Niestety, coraz więcej wskazuje na to, że jesteśmy świadkami kolejnego z nich. O globalnej apokalipsie gatunków piszą dr Justyna Kierat i dr Piotr Łukasik z Wydziału Biologii UJ.

więcej o Globalna apokalipsa owadów