Humanistyka i nauki społeczne - Bionauki
Widok zawartości stron
Nawigacja okruszkowa
Nawigacja
Widok zawartości stron
Widok zawartości stron
Popularne teksty
Widok zawartości stron
Lista artykułów
Zrozumieć dzikie pszczoły – zespół pierwiastków napędzany energią
15.04.2021
Jedną z podstawowych cech życia na różnych poziomach organizacji biologicznej jest konieczność bilansowania energii i materii. Rzut oka na sieć troficzną w najbliższej okolicy, ot choćby na trawniku przed domem, uwidacznia jak mocno ta cecha łączy organizmy ze sobą nawzajem i ze środowiskiem. O tym, jaki ma to związek z dzikimi pszczołami opowiada dr Michał Filipiak z Instytutu Nauk o Środowisku UJ.
więcej o Zrozumieć dzikie pszczoły – zespół pierwiastków napędzany energią
Najdokładniejsze w historii obrazy młodego Wszechświata
09.04.2021
Międzynarodowy zespół astronomów, w którego składzie znajdują się także naukowcy z Polski, opublikował najdokładniejszą w historii mapę Wszechświata w zakresie niskich częstotliwości radiowych, używając europejskiej sieci odbiorników LOFAR. Aby tego dokonać obserwowano wielokrotnie te same obszary nieba, by móc je następnie połączyć w jeden obraz o bardzo długiej ekspozycji. Dzięki temu na obrazie wykryto słabe poświaty radiowe od gwiazd, które eksplodowały jako supernowe w dziesiątkach tysięcy galaktyk, rozmieszczonych aż po najdalsze rejony Wszechświata.
więcej o Najdokładniejsze w historii obrazy młodego Wszechświata
![Pszczoły na diecie? [wideo]](/documents/74541952/147053668/bee2_230x300.png/132b8ed5-2598-4f5d-a105-c565636e3911?t=1616428310238)
Pszczoły na diecie? [wideo]
22.03.2021
Owady zapylające, w tym te najbardziej rozpoznawalne - pszczoły - korzystają z bogatej stołówki, której specjalnością jest nektar i pyłek, serwowany przez drzewa, krzewy i inne rośliny kwitnące. Nektar daje zapylaczom energię niezbędną do wszelkich aktywności. Pyłek wykorzystywany jest jako materiał budulcowy, z którego potomstwo pyłkożernych owadów formuje własne organizmy. Aby zbudować zdrową pszczołę, potrzebny jest pokarm wysokiej jakości. I w tym tkwi problem, o którym piszą dr Zuzanna Filipiak i dr Michał Filipiak z Instytutu Nauk o Środowisku UJ.
więcej o Pszczoły na diecie? [wideo]
Wybierz niebieską pigułkę
09.03.2021
Ponad 1,6 miliarda ludzi zmaga się z różnego rodzaju bólem przewlekłym. Badania eksperymentalne dowodzą, że w wielu przypadkach ból można eliminować, wykorzystując placebo. Czyli zamiast np. paracetamolu lub tramadolu łykamy pastylkę z cukrem. Efekt ten i jego mechanizm badać będzie zespół prof. Przemysława Bąbla z Instytutu Psychologii. Właśnie otrzymał na ten cel prestiżowy grant MAESTRO NCN.
więcej o Wybierz niebieską pigułkę
Tydzień Mózgu 2021 "Porozmawiajmy o mózgu"
25.02.2021
W dniach 15-20 marca br. serdecznie zapraszamy na kolejną edycję Tygodnia Mózgu. Przez sześć dni, od poniedziałku do soboty, wybitni specjaliści będą rozmawiali o najważniejszym ludzkim organie - mózgu.
więcej o Tydzień Mózgu 2021 "Porozmawiajmy o mózgu"
Kiedy wirus atakuje bakterię
23.02.2021
Bakteriofagi – albo po prostu fagi – to wirusy, które zarażają bakterie. Ich strategie infekcji są bardzo różnorodne, od umiejętnego ukrywania się w bakteriach jako „pasożyty”, co zwiększa szanse na przetrwanie ewolucyjne, do zabijania komórek bakteryjnych. Dr Rafał Mostowy z Małopolskiego Centrum Biotechnologii UJ właśnie zaczyna projekt skupiający się na badaniu pierwszego etapu infekcji bakterii przez fagi.
więcej o Kiedy wirus atakuje bakterię
„Super-cząsteczki” do walki z białaczką
18.02.2021
Ostra białaczka limfoblastyczna, czyli nowotwór układu krwionośnego, to najczęstszy typ białaczki występującej wśród dzieci. Choroba postępuje bardzo szybko, nieleczona kończy się śmiercią w ciągu kilku miesięcy. Część sposobów leczenia białaczki tego typu jest znana i praktykowana już od ponad 50 lat. Jednak efekty uboczne, jakie im towarzyszą często wywołują wiele poważnych zagrożeń zdrowotnych. Badacze z Wydziału Chemii UJ, na czele z dr Joanną Loch, właśnie rozpoczynają projekt, w którym podjęli się wyzwania znalezienia nowych możliwości leczenia tego nowotworu.
więcej o „Super-cząsteczki” do walki z białaczką
Hurtowe wyprawy na Marsa
15.02.2021
Rok 2021 obfituje w liczne misje na Marsa, których przyloty w jego okolicę możemy obecnie śledzić w mediach. Wynika to z faktu, że w ubiegłym roku sondy marsjańskie wyruszyły na Czerwoną Planetę niejako hurtem. Związane jest to z niedawną Wielką Opozycją Marsa z jesieni 2020 roku – Mars znalazł się wówczas najbliżej Ziemi na swej orbicie okołosłonecznej; były to zatem warunki bardzo korzystne do wysyłania tam ziemskich instrumentów badawczych. Jednak po raz pierwszy taka próba z powodzeniem udała się właśnie ZEA.
więcej o Hurtowe wyprawy na Marsa