Więcej o nauce?! Dołącz do profilu strony. www NAUKA.uj.edu.pl na Facebooku
Dlaczego uruchomiliśmy kawiarnię naukową - Cafe Nauka? Dlaczego w ogóle popularyzacja wiedzy jest potrzebna?
Odwołamy się do Natalie Angier, dziennikarki naukowej, publicystki New York Times >>>>
Chcielibyśmy, aby ta radość ze spotkań z nauką udzieliła się wszystkim! Tylko tyle i aż tyle.
A jeśli do tej radości z poznawania świata dodamy, że każdemu, kto chce być świadomym obywatelem, potrzebna jest choćby odrobina rzetelnej wiedzy o zjawiskach z naszego otoczenia (np. genetyka, prawa fizyki, ewolucja) otrzymujemy niezbity argument za popularyzacją wiedzy.
Zobaczcie, o czym dotąd rozmawialiśmy:
12.06.2019
Jak karmienie piersią wpływa na przyszły wygląd twarzy dziecka? Czy cesarskie cięcie może utrudnić laktację? Czy długie karmienie dziecka przyczynia się do powstania próchnicy? Czy można karmić piersią mając gorączkę? Czy piwo bezalkoholowe może rozkręcić... laktację?
Jak zwykle na Cafe Nauka, także i teraz na temat przewodni spojrzeliśmy z kilku różnych perspektyw, próbując znaleźć w odmiennych podejściach do mitów laktacyjnych naukowe fakty i konkrety oraz uzupełniające się idee.
Czerwcowa odsłona Cafe Nauka odbyło się 12.06.2019 (środa) w METAFORMA Cafe na ul. Powiśle 11, Kraków.
Naszymi gośćmi byli:
Anna Kotlińska - położna, Certyfikowana Doradczyni Laktacyjna, terapeutka miofunkcjonalna (Orofacial Myofunctional therapist, AMOT), badaczka mleka kobiecego (studia doktoranckie Collegium Medicum UJ), popularyzatorka wiedzy o porodzie, karmieniu, rozwoju jamy ustnej i twarzy. A także – założycielka Kliniki Laktacyjnej.
-------------------------------------------------------
Anna Pactwa - psycholog, trener, nauczyciel, członek Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, trener Szkoły Trenerów I stopnia Grupy TROP (pod patronatem PTP).
Współpracuje z Krakowską Kliniką Laktacyjną oraz doulą Beatą Meinguer. Pracowała w Laboratorium Psychologii Rozwoju Małego Dziecka Uniwersytetu Jagiellońskiego, współpracuje z Fundacją Uniwersytet Dzieci prowadząc zajęcia dla dzieci, młodzieży i nauczycieli.
------------------------------------------------
Katarzyna Mozdyniewicz - absolwentka Wydziału Nauk o Zdrowiu Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego na kierunku położnictwo, Certyfikowany Doradca Laktacyjny, edukator do spraw laktacji, położna środowiskowa. Na co dzień edukuje kobiety ciężarne na tematy związane z ciążą, porodem i macierzyństwem. Wspiera i pomaga w karmieniu piersią oraz pielęgnacją noworodka.
------------------------------------------------
Paulina Nowińska - położna środowiskowo-rodzinna, Certyfikowany Doradca Laktacyjny.
Wątki, motywy, tematy
Zadaniem naszych specjalistek było znokautowanie mitów związanych z laktacją, mlekiem i karmieniem piersią - tych oczywistych i tyh mniej znanych. Na Cafe Nauka pojawiły się np. pytania: Czy stres matki może przechodzić przez "mleko" do dziecka? Czy podanie sztucznej oksytocyny w trakcie porodu negatywnie wpływa na późniejszą laktację? Czy dzieci karmione piersią mają w przyszłości bardziej atrakcyjną twarz? Czy długie karmienie piersią negatywnie wpływa na psychikę dziecka?
Videorelacja ze spotkania dostępna na kanale YouTube.
16.02.2017
Osią spotkania i dyskusji z ekspertami byly pytania wprowadzające, z których jedno dotyczyło stawania się przestępcą i stawania się ofiarą. Jaką rolę w tych procesach pełnią czynniki genetyczne, medyczne (np. choroby), a jaką społeczno-kulturowe (wychowanie, środowisko)? Druga z kwestii prezentowanych na wstępie to pytanie o możliwości zmiany człowieka, o resocjalizację i wyprowadzenie z roli ofiary.
Gośćmi Cafe Nauka byli: dr Joanna Stojer-Polańska – prawnik i kryminalistyk, absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie też obroniła doktorat, współpracowniczka zespołu badawczego z Katedry Socjologii Prawa UJ i wykładowca Uniwersytetu SWPS oraz prof. Wojciech Branicki, genetyk, kierownik Ośrodka Badań Genetycznych i Nutrigenomiki na UJ, dyrektor do spraw naukowych Małopolskiego Centrum Biotechnologii oraz ekspert w Centralnym Laboratorium Kryminalistycznym Policji.
Słowa kluczowe: przestępstwo, prawo, genetyka, ślady,kryminalistyka, medycyna sądowa
9.12.2015
W tytułowym pytaniu "Skąd ból?" interesowało nas nie tylko konkretne, indywidualne doświadczenia bólu, ale też szerokie jego rozumienie i postrzeganie w kontekście m.in. funkcjonowania organizmu, zmian ewolucyjnych, walki z bólem, odporności na niego oraz świadomości i doświadczeń bólu.
Gośćmi Cafe Nauka byli: prof. Barbara Przewłocka - neurofarmakolog, od wielu lat kierująca Zakładem Farmakologii Bólu w Instytucie Farmakologii w Krakowie oraz dr Przemysław Bąbel - psycholog, adiunkt w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie kieruje Zespołem Badania Bólu.
Słowa kluczowe: ból, fizjologia, psychologia, leczenie, pamięć, odporność, próg bólu
Po Cafe Nauka: Czy da się żyć bez bólu? (video)
"Mamy więcej schorzeń czy bardziej skupiamy się na bólu?" - artykuł w Gazecie Wyborczej, zapowiadający Cafe Nauka
21.04.2015
Mówienie o chorobie wywołuje emocje. Przekonaliśmy się o tym uczestnicząc w kolejnym spotkaniu z cyklu Cafe Nauka. Nie ma w tym wprowadzajacym stwierdzeniu nic odkrywczego. W końcu, jak podkreślaliśmy w zapowiedziach Cafe Nauka "Mimo nieustającego rozwoju nauki, wielu odkryć w medycynie, choroba wciąż pozostaje jednym z kluczowych fenomenów definiujących naszą egzystencję".
Blisko 70 osób zebranych w gościnnych przestrzeniach kawiarnii Pauza In Garden z uwagą przysłuchiwało się i komentowało wypowiedzi zaproszonych ekspertów prof. Janiny Filek, etyka i pełnomocniczkę rektora Uniwersytetu Ekonomicznego ds. osób niepełnosprawnych oraz dr. hab. Huberta Kaszyńskiego, socjologa z UJ, autora publikacji z zakresu pracy socjalnej, zdrowia psychicznego, angażującego się w terapię społeczną na rzecz osób chorujących psychicznie.
Słowa kluczowe: choroba, niepełnosprawność, wykluczenie, rodzina, marginalizacja, filozofia, socjologia
po Cafe Nauka: Choroba to nasza cecha, taka... jak wiele innych (video)
16.12.2014
Zwykle myślimy: najpierw coś się zaczyna, a potem w przyszłości ma swój koniec. Tymczasem śmiało można odwrócić te relację: coś musi się skończyć, aby coś nowego mogło się rozpocząć. W grudniowym spotkaniu Cafe Nauka sprawdziliśmy, jak koniec wyznacza początek – odwołując się do wiedzy o dawnych cywilizacjach oraz do biologicznych podstaw istnienia świata natury i człowieka.
Gośćmi Cafe Nauka byli prof. Ryszard Laskowski z Instytutu Nauk o Środowisku UJ, specjalizujący się w zagadnieniach ekologii (w tym zmianach ekosystemów i populacji, ekotoksykologii, ekologii tropikalnej) oraz dr Michał Wasilewski z Instytutu Archeologii UJ. Czy da się uchwycić jakieś elementy wspólne w refleksji kulturoznawczo-archeologicznej oraz biologicznej?
Słowa kluczowe: ewolucja, śmierć, przeszłość, starożytność, kultura, gatunek
Tej edycji Cafe Nauka towarzyszyło dodatkowe wydarzenie pod nazwą „Półka Einsteina. Odśwież swój zbiór książek popularnonaukowych!".
"Archeolog i biolog o kresie cywilizacji" - artykuł w Gazecie Wyborczej
27.05.2014
Jakie jest współczesne oblicze genetyki: naukowe i społeczne - zapytaliśmy podczas Cafe Nauka biotechnolog prof. Jolantę Jurę oraz dr Martę Soniewicką zajmującą się bioetyką. Mimo że dziedzina ta nie bez racji uznawana jest za najbardziej rozwojową naukę XXI wieku, to jednak nie potrafi w masowej skali, tego, co sobie cczasem sobie wyobrażamy. Nie uchroni nas od większości chorób, nie spowoduje, że będziemy żyć 20-30 lat dłużej. Jeszcze nie dziś.
Już teraz budzi jednak liczne kontrowersje i prowokuje pytania, na które trzeba się przygotować np. czy można zostać adopcyjnym rodzicem, gdy badania genetyczne ujawnią, że mamy predyspozycje do poważnej choroby lub czy manipulacje genetyczne prowadzące do ulepszania możliwości człowieka nie są zbytnia ingerencją w naturalne procesy ewolucji i czy nie obrócą się przeciw gatunkowi ludzkiemu?
Słowa kluczowe: genetyka, genom, bioetyka, terapia, geny, prawo, filozofia.
"CafeNauka UJ. Genetyka - podróż w głąb siebie" - artykuł w Gazecie Wyborczej
9.04.2014
Solidna wiedza, laboratoryjne wyposażenie, kilka pomysłów na kreatywne wywoływanie zjawisk chemicznych i fizycznych w połączeniu z powszechnie znanymi produktami spożywczymi to najprostsza receptura kuchni molekularnej - nazywanej również modernistyczną.
Spotkanie poprowadzili eksperci thefood.pl: Mateusz Trzeciak i Paweł Wątor - profesjonaliści z międzynarodowym doświadczeniem. Absolwenci szwedzkiej Akademii PRO oraz finaliści „Bartender of The Year" i laureaci prestiżowej nagrody ogólnopolskiego konkursu „Młody Kreator Sztuki Kulinarnej". Obecnie twórcy thefood.pl, propagatorzy kuchni modernistycznej (nazywanej także molekularną) i autorzy wielu, niezwykłych projektów molekularnych.
Słowa kluczowe: kuchnia molekularna, modernistyczna, sferyfikacja, temperatura, ciekły azot, suchy lód, sous vide.
"CafeNauka UJ. Kuchnia Molekularna - czym to się je" - artykuł w Gazecie Wyborczej
26.02.2014
Jak poradzić sobie z przemijaniem w świecie, w którym zmienność jest powszechną i stałą cechą każdego dnia? Dlaczego starzenie sie, zużycie sie i odejście jest z biologicznego punktu widzenia pozytywne i dlaczego bez niego nie moglibyśmy żyć? Co po nas pozostanie za lat kilka, kilkadziesiąt i kilkaset? Odpowiedzi filozofa i biologa udzielone na to ostatnie pytanie były bardzo zbieżne: to potomstwo i nasza twórczość! A dla nas - organizatorów - to też oznaka, że w wielu odległych dziedzinach nauki znaleźć można punkty wspólne, styczne - które niosą ważne przesłania!
W spotkaniu wzięli udział: dr hab. Joanna Hańderek - filozof kultury z Instytutu Filozofii UJ, dr Krzysztof Guzik, biotechnolog z Wydziału Bioechmii, Biofizyki i Biotechnologii UJ oraz Monika Koperska zajmująca się chemią konserwatorską na Wydziale Chemii UJ.
Słowa kluczowe: zużycie, starość, śmierć, materiały, prztrwanie, ewolucja, kultura, społeczeństwo, świadomość
"W Cafe Nauka o przemijaniu. Zaprogramowana śmierć komórek" - artykuł w Gazecie Wyborczej
19.11.2013
Pełna niezwykłych aromatów i atmosfery zachecajacej do odpoczynku i refleksji krakowska Pauza in Garden - była miejscem kolenej Cafe Nauka. Tym razem tematem spotkania były zapachy i ich znaczenie w świecie zdominowanym przez obraz.
W spotkaniu wzięli udział: Katarzyna Wala - antropolog kultury (Uniwersytet Wrosławski), autorka bloga Antropologia za stosowana oraz Sebastian Kołodziejczyk - filozof (Uniwersytet Jagielloński).
Słowa kluczowe: zapach, emocje, kultura, woń, percepcja, zmysły, poznanie świata
"Im piekniej pachniemy tym chetniej z nami przebywaja" - artykuł w Gazecie Wyborczej
18.07.2013
Wspaniałe letnie popłudnie. Piękny i dostojny zabytkowy dziedziniec Collegium Maius UJ. Kawa przy kawiarnianych stolikach i...świat atomów, pokazany poprzez szereg odniesień do zachowania ludzi.
Oglądaliśmy i koncert heavy-metalowy patrząc równocześnie, jak symulowany na ekranie ruch atomów układał się podobnie do szalejących w ekstazie uczestników rockowego spektaklu. Słuchaliśmy o podobieństwach w zachowaniach atomów i decyzjach ludzi głosujących w wyborach. Wyobrażalismy sobie pierwsze sekundy wszechświata i... uchylali przed lecącymi piłeczkami, które wyobrażały bombardowanie atomów... atomowymi jądrami. Działo się!
W spotkaniu wzięli udział: Michał Krupiński z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN oraz Marcin Piotrowski i Krystian Sycz z Instytutu Fizyki UJ - prowadzący popularnonaukową stronę www.fiztaszki.pl
Słowa kluczowe: atomy, wszechświat, pierwiastki, fizyka, socjologia, ludzie, kondensat Bosego-Einsteina
"Dlaczego atomy ida na wybory" - artykuł w Gazecie Wyborczej
12.03.2013
O różnicach między bakteriami i wirusami, o ich zmienności i doskonałym przystosowaniu, o zasiedlaniu nowych środowisk, o prostocie, która jest ich siłą, o powstaniu życia, o zupie pierwotnej i biofilmie rozmawialśimy podczas kolejnego spotkania Cafe Nauka. Mowa była też o ospa party, o szczepionkach, eko-mamach, przeciwdziałaniu infekcjom, sile wirusów i bakterii w tym o potędze i pięknie gronkowca złocistego.
W spotkaniu wzięli udział: dr Joanna Kozieł, specjalistka w zakresie interakcji pomiędzy bakteriami i organizmem człowieka; dr Krzysztof Pyrć, wirusolog; oraz dr Tomasz Kantyka, specjalista w zakresie bakteryjnych czynników wirulencji.
Słowa kluczowe: bakterie, wirusy, ewolucja, przystosowanie, wirulencja, szczepionki i antybiotyki, mikrobiologia, promocja nauki
11.12.2012
Tematem pierwszego spotkania był człowiek podlegający ciągłym zmianom, ulepszany przez medycynę, wspierany przez nowe technologie, żyjący lepiej i dłużej. Jakie są konsekwencje tego cywilizacyjnego boomu? Przedstawiciele różnych dyscyplin naukowych próbowali spojrzeć na to zagadnienie z perspektywy biologicznej i humanistycznej. Odnosili się m.in. do kwestii jak nauka widzi rozwój umysłu ludzkiego, starali się odpowiedzieć na pytanie czy w obecnym świecie dostrzegalne są zbliżone mechanizmy przystosowawcze, jakie kierowały naszymi praprzodkami na sawannach?
W spotkaniu wzięli udział: dr Szymon Drobniak z Instytutut Nauk o Środowisku UJ, Michał Kiełbiński z Zakładu Neuroanatomii UJ oraz Sidey Myoo - filozof, twórca "Academia Electronica", uniwersytetu w sieci.
Słowa kluczowe: ewolucja, Darwin, nowe technologie, mózg, przystosowanie, nowe środowisko, przyszłość, człowiek w sieci, promocja nauki