Widok zawartości stron
Widok zawartości stron
Nowe światło na diagnostykę płuc
Fizycy z UJ wykonali pierwsze w Polsce zdjęcie płuc ludzkich wypełnionych spolaryzowanym helem!
Choroby płuc plasują się w czołówce głównych przyczyn zgonów. Jednocześnie płuca - składające się właściwie z pęcherzyków wypełnionych powietrzem - są bardzo trudnym do obrazowania organem. Niemożliwe jest na przykład wykorzystanie w ich diagnostyce standardowych metod, choćby protonowego magnetycznego rezonansu jądrowego (MRJ). Inne dostępne metody mają także ograniczone możliwości: spirometria jedynie globalnie pozwala określić pojemność płuc, a badania wykorzystujące promieniowanie jonizujące (TK, PET, RTG) nie mogą być zbyt często stosowane.
Nowe światło na diagnostykę płuc rzuciło opracowanie metody obrazowania płuc magnetycznym rezonansem z wykorzystaniem spolaryzowanych gazów szlachetnych. Sukces ten zawdzięczamy połączeniu badań z zakresu fizyki atomowej, technik laserowych oraz MRJ, a także pracy fizyków badających metody polaryzacji gazów: helu (izotop 3He) oraz ksenonu (izotop 129Xe). 3He i 129Xe są dobrze „widzialne" w standardowym skanerze MRJ.
Naukowcy z UJ, wchodzący w skład Grupy Optycznej Polaryzacji Gazów Szlachetnych od lat udoskonalają technikę przygotowywania gazów i są twórcami trzech polaryzatorów, z których jeden pracuje w szpitalnym skanerze MRJ. Spolaryzowane gazy podawane są pacjentowi w skanerze MRJ i już po kilku sekundach tworzony jest wysokiej rozdzielczości obraz płuc. Zaaplikowanie obojętnego biologicznie znacznika (spolaryzowanego 3He lub 129Xe) polega na wykonaniu przez pacjenta jednego wdechu - badanie jest całkowicie bezpieczne i może być stosowane u osób mających trudności z oddychaniem. Metoda ta pozwala na wykrycie raka płuc znacznie wcześniej niż inne metody diagnostyczne. Pozwala ona także na kontrolę postępu chorób w przypadku przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, mukowiscydozy oraz astmy, a także umożliwia obserwację pracy płuc po przeszczepach.
Obecnie trwają prace nad modyfikacją i przygotowywanie do ciągłej pracy polaryzatora do ksenonu. Od drugiej połowy 2015 roku rusza grant badawczy mający na celu wdrożeniu metody obrazowania spolaryzowanymi gazami szlachetnymi płuc w warunkach klinicznych. Prace te będą realizowane w Krakowskim Specjalistycznym Szpitalu im. Jana Pawła II.