Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Pogoda kosmiczna na Ziemi uzależniona jest głównie od burz magnetycznych i emisji energetycznych cząstek, w obu przypadkach wywoływanych przez silnie przyśpieszone strumienie słonecznych protonów i jonów. Takie rozpędzone do znacznych prędkości przepływy plazmy nazywane są strumieniami cząstek wysokoenergetycznych (ang. Solar Energetic Particles, SEP). Sama ich emisja może być efektem dwóch różnych zjawisk: rekoneksji, czyli nagłych zmian geometrii słonecznych pól magnetycznych, obserwowanych ostatecznie w postaci rozbłysków słonecznych, lub bardziej powolnych wyrzutów cząstek energetycznych związanych z ich przyśpieszaniem w silnych falach uderzeniowych (szokach) towarzyszących koronalnym wyrzutom masy.

więcej o Pogoda kosmiczna na Ziemi

Czym żywili się nasi przodkowie? Wyniki badań nad przeszłymi dietami

20.07.2020

Jak wyglądała dieta społeczności ludzkich, zamieszkujących ziemie polskie w epoce neolitu oraz w epoce brązu i wczesnej epoce żelaza? Odpowiedzi na to pytanie udziela analiza izotopów węgla i azotu w kościach i szczątkach roślin uprawnych. Badania izotopowe nad przeszłymi dietami prowadzone są przez liczne grupy badawcze oraz instytucje naukowe, w tym także przez zespół naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego. O tym, czym żywili się nasi przodkowie, pisze dziś prof. Marek Nowak z Instytutu Archeologii UJ.

więcej o Czym żywili się nasi przodkowie? Wyniki badań nad przeszłymi dietami

Odkrycie wysokoenergetycznego promieniowania gamma z dżetu w aktywnej galaktyce Centaurus A

30.06.2020

W czasopiśmie „Nature” ukazała się praca badaczy z międzynarodowego obserwatorium H.E.S.S. (w tym zespołu z Obserwatorium Astronomicznego UJ), prezentująca odkrycie wysokoenergetycznej emisji gamma z relatywistycznej strugi, "dżetu", bliskiej aktywnej galaktyki Centaurus A ("Cen A"). Wykorzystując w sumie 202 godziny obserwacji (to odpowiada około 1/6 całego czasu obserwacyjnego w ciągu roku!) stwierdzono, że znana już wcześniej emisja wysokoenergetycznego promieniowania gamma z tego obiektu pochodzi nie tylko z okolicy znajdującej się w jego centrum supermasywnej czarnej dziury, ale rozciąga się również wzdłuż dżetu, na tysiące lat świetlnych w głąb badanej galaktyki.

więcej o Odkrycie wysokoenergetycznego promieniowania gamma z dżetu w aktywnej galaktyce Centaurus A

Copernicus College - nowe kursy z zakresu fizyki i psychologii

29.06.2020

Zapraszamy wszystkich do poszerzania swojej wiedzy poprzez nowe e-kursy dostępne już na bezpłatnej platformie Copernicus College z zakresu fizyki i psychologii!

więcej o Copernicus College - nowe kursy z zakresu fizyki i psychologii

Deszczowy czerwiec 2020, czyli co z tym latem?

22.06.2020

Pogoda w czerwcu nie rozpieszcza – deszcze, chłodny wiatr i ciągłe zachmurzenie niejednego zmuszają do założenia ciepłego swetra albo włączenia chociaż na chwilę ogrzewania w domu. Co się dzieje z warunkami atmosferycznymi? Dlaczego początek lata 2020 tak różni się od naszych oczekiwań? W jaki sposób powiązać te fakty z suszą i zmianami klimatycznymi? Na wszystkie te pytania odpowiadają prof. Anita Bokwa i prof. Zbigniew Ustrnul z Zakładu Klimatologii Wydziału Geografii i Geologii UJ.

więcej o Deszczowy czerwiec 2020, czyli co z tym latem?

Zniszczenie krakowskiego balonu widokowego [13.06.20] – komentarz eksperta

19.06.2020

Wczesnym wieczorem w sobotę 13. czerwca słynny krakowski balon widokowy w ciągu kilku sekund został doszczętnie zniszczony. Powodem tego niefortunnego wypadku była nagła zmiana warunków atmosferycznych, która w ciągu kilku minut piękną letnią aurę zamieniła w niebezpieczną nawałnicę. Co ciekawe, wszystko działo się tylko na niewielkim fragmencie nad częścią Dębnik. O tym, co tak naprawdę zdarzyło się tamtejszego wieczora i jakie zjawisko odpowiada za zniszczenie balonu pisze prof. Dorota Matuszko z Zakładu Klimatologii Wydziału Geografii i Geologii UJ.

więcej o Zniszczenie krakowskiego balonu widokowego [13.06.20] – komentarz eksperta

Dzień z życia Etny – 19 kwietnia 2020

23.04.2020

Kilka dni temu świat obiegła informacja o tym, że najwyższy aktywny wulkan w Europie – Etna, znowu zaczął wyrzucać z siebie strumienie lawy. Czy aktywność wulkanu, znajdującego się na włoskiej Sycylii powinna budzić niepokój? Kwestię tę komentuje dr hab. Patrycja Wójcik-Tabol, prof. UJ z Instytutu Nauk Geologicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego.

więcej o Dzień z życia Etny – 19 kwietnia 2020

Polskie "kodowanie z UJ" rewolucjonizuje wirtualny świat [video]

22.01.2020

Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że polska metoda opracowana na Uniwersytecie Jagiellońskim, znana jako "kodowanie ANS" lub "kodowanie z UJ" jest jednym z fundamentów dzisiejszego wirtualnego świata. Dzięki metodzie kompresji plików zaproponowanej przez dr. Jarosława Dudę z Wydziału Matematyki i Informatyki UJ szybkość i efektywność przepływu informacji drogą elektroniczną wzrosła aż 30 razy! Czym teraz jest ten wynalazek dla świata i czym wkrótce może się jeszcze stać?

więcej o Polskie "kodowanie z UJ" rewolucjonizuje wirtualny świat [video]