Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Nawigacja okruszkowa Nawigacja okruszkowa

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Nobel 2019 z fizyki - nowa planeta

Nobel 2019 z fizyki - nowa planeta

Tegoroczną Nagroda Nobla z dziedziny fizyki przyznano Jamesowi Peeblesowi za odkrycia z zakresu kosmologii fizycznej oraz Michelowi Mayorowi i Diderowi Queloz za odkrycie nowej planety okrążającej gwiazdę podobną do Słońca. O komentarz w kwestii tegorocznej decyzji Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk poprosiliśmy dr. hab. Sebastiana Szybkę z Zakładu Astrofizyki Relatywistycznej i Kosmologii UJ.

W roku 2019 Nagrodę Nobla z fizyki przyznano za "wkład w nasze zrozumienie ewolucji Wszechświata i miejsca Ziemi w kosmosie". Nagrodę podzielono na dwie części. Pierwszą z nich otrzymał kosmolog James Peebles za "teoretyczne odkrycia z zakresu fizycznej kosmologii". Drugą połową podzieliło ię dwoje astronomów: Michel Mayor i Didier Queloz. Wyróżniono ich za "odkrycie egzoplanety okrążającej gwiazdę podobną do Słońca".

Jamesa Peeblesa śmiało można nazwać jednym z ojców fizycznej kosmologii. To dzięki jego badaniom, prowadzonym od lat sześćdziesiątych minionego wieku, stworzono i ugruntowano współczesny model kosmologiczny (...) Odkrycie dokonane przez Michela Mayora i Didiera Queloza (...) jest odmiennej natury. W roku 1995 zaobserwowali oni pośrednio planetę, która okrąża odległą gwiazdę podobną do Słońca.

Jamesa Peeblesa śmiało można nazwać jednym z ojców fizycznej kosmologii. To dzięki jego badaniom, prowadzonym od lat sześćdziesiątych minionego wieku, stworzono i ugruntowano współczesny model kosmologiczny. Jego najważniejsze prace dotyczyły pierwotnej nukleosyntezy, czyli tworzenia się pierwiastków w młodym Wszechświecie, oraz tzw. promieniowania tła -promieniowania mikrofalowego, które pozostało po wczesnych etapach życia Wszechświata. Analiza tego promieniowania jest obecnie jednym z najcenniejszych źródeł wiadomości o Wszechświecie.

Odkrycie dokonane przez Michela Mayora i Didiera Queloza, choć dotyczy kosmosu to jest odmiennej natury. W roku 1995 zaobserwowali oni pośrednio planetę, która okrąża odległą gwiazdę podobną do Słońca. Nie była to pierwsza odkryta egzoplaneta (planeta pozasłoneczna, czyli planeta okrążająca gwiazdę inną niż Słońce). Trzy lata wcześniej Aleksander Wolszczan i Dale Frail odkryli egzoplanety w sąsiedztwie pulsara - szybko rotującej gwiazdy neutronowej. Technika użyta do dokonania tego odkrycia nie pozwala na detekcję egzoplanet wokół gwiazd podobnych do Słońca, więc Komisja Noblowska zdecydowała się wyróżnić odkrycie z roku 1995.

Polecamy również
Pokojowa Nagroda Nobla 2023 dla Narges Mohammadi

Pokojowa Nagroda Nobla 2023 dla Narges Mohammadi

Nagroda Nobla za modyfikację cząsteczki mRNA

Nagroda Nobla za modyfikację cząsteczki mRNA

Kolejna Noc Naukowców w Uniwersytecie Jagiellońskim za nami!

Kolejna Noc Naukowców w Uniwersytecie Jagiellońskim za nami!

Państwo, które działa. O fińskich politykach publicznych

Państwo, które działa. O fińskich politykach publicznych