Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Nauki medyczne

Nawigacja okruszkowa Nawigacja okruszkowa

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Sepsa. Co warto o niej wiedzieć? [video]

Sepsa. Co warto o niej wiedzieć? [video]

Dlaczego sepsa tak często kończy się śmiercią? Jak się ją leczy? Jak można się przed nią uchronić? Prof. UJ dr hab. Tomasz Gosiewski z Zakładu Molekularnej Mikrobiologii Medycznej Katedry Mikrobiologii UJ CM odpowiada na najważniejsze pytania dotyczące sepsy, która jest dzisiaj jedną z najczęstszych przyczyn umieralności pacjentów na świecie.

 

Sepsa. Wciąż budzi strach i przerażenie. Jest jedną z najczęstszych przyczyn umieralności pacjentów na świecie. Potrafi doprowadzić do śmierci w ciągu kilku godzin od pierwszych objawów.

Nie jest chorobą. Jest reakcją organizmu na obecność patogenów. Reakcją, którą tak naprawdę można porównać do autodestrukcji, bo w przypadku sepsy zabija nas nasze własne ciało. Układ odpornościowy mobilizujący wszystkie swoje siły do walki z intruzem, chce się jak najlepiej obronić. Zazwyczaj reaguje miejscowo, tam, gdzie wykrył stan zapalny. Jednak w przypadku sepsy, bakterie płyną z prądem krwi i rozchodzą się po CAŁYM ciele. Układ immunologiczny, stwierdzając, że zakażenie jest rozsiane, aktywuje wszystkich swoich komórkowych "szeregowych żołnierzy". Oni zaś działają BARDZO agresywnie. Zabijają patogeny, jednak używają do tego broni obosiecznej, która niszczy także zdrowe komórki. Tak więc mechanizm, który pierwotnie miejscowo ma pomagać, rozszerzając się na cały organizm prowadzi do kolosalnych i katastrofalnych wyniszczeń. Od pojawienia się pierwszych objawów, do śmierci, czasami mija zaledwie parę godzin.
 
W czasach, kiedy nie znano jeszcze bakterii (czyli przed erą Ludwika Pasteura), sepsę nazywano "posocznicą" (od posoki, czyli zepsutej krwi) i była ona zawsze wyrokiem śmierci. Mimo że dzisiaj lekarzom i mikrobiologom w wielu przypadkach udaje się wyprowadzić pacjentów z sepsy, do tej pory NIE MA skutecznej broni do walki z tą dolegliwością.
Co prawda, mamy antybiotyki oraz wspomaganie intensywną terapią, jednak i tak znakomita większość pacjentów umiera.
 
Leczenie sepsy polega przede wszystkim na znajdowaniu przyczyny. Mikrobiolog w próbce krwi pacjenta poszukuje bakterii (czasem grzyba) odpowiedzialnego za jego stan. Jeżeli ją znajdzie, to stara się określić, na jakie antybiotyki jest ona wrażliwa. Problem jednak w tym, że obecne metody diagnostyczne polegają na hodowli bakterii z krwi, a ta jest bardzo zawodna - działa maksymalnie jedynie w 30% przypadków. W czasie, gdy mikrobiolog pracuje, lekarz musi u pacjenta zastosować tzw. antybiotykoterapię empiryczną - bazując na swojej wiedzy stara się podać antybiotyk na "chybił trafił". Często bywa tak, że szczęśliwie wynik od mikrobiologa przychodzi, ale pacjenta już nie ma. Nie dożył do tego momentu.
 
Sepsa może być konsekwencją KAŻDEGO zakażenia bakteryjnego. U pacjentów z osłabionym układem odpornościowym (niemowlęta, osoby starsze, pacjenci z cukrzycą, z AIDS, po wypadkach, etc.) oraz u tych, którzy przeszli znaczącą ingerencję technologii medycznej, szansa na to, że sepsa się rozwinie jest niemała. Jak więc chronić się przed sepsą? Generalnie, jeżeli chodzi o profilaktykę, obowiązują podstawowe zasady higieny. Utrzymywanie swojego organizmu w dobrej kondycji fizycznej, dbałość o higienę osobistą (zwłaszcza rąk!) oraz na tyle, na ile to możliwe, unikanie szpitali. Im dłuższa hospitalizacja, tym bowiem większe ryzyko zakażenia wewnątrz-szpitalnego i rozwoju sepsy.


 
Prof. Gosiewski od lat prowadzi prace badawcze mające na celu opracowanie nowoczesnych metod wykrywania mikroorganizmów we krwi. Dzięki jego badaniom rozwinięto nowatorskie metody izolacji DNA drobnoustrojów z krwi, metodę detekcji bakterii Gram dodatnich, Gram ujemnych, grzybów drożdżowych i grzybów pleśniowych, metodę wykrywania bakterii (do poziomu rodzaju) we krwi, metodę FISH (Fluorescent In Situ Hybrydization) do wykrywania bakterii bezpośrednio w próbkach oraz opisano zjawisko DNAemii bakteryjnej.​

Zobacz video galerię

Sepsa. Co warto o niej wiedzieć?

Polecamy również
Szczepionka przeciwko malarii – przełom?

Szczepionka przeciwko malarii – przełom?

Zrozumieć dzikie pszczoły – zespół pierwiastków napędzany energią

Zrozumieć dzikie pszczoły – zespół pierwiastków napędzany energią

Najdokładniejsze w historii obrazy młodego Wszechświata

Najdokładniejsze w historii obrazy młodego Wszechświata

Pszczoły na diecie? [wideo]

Pszczoły na diecie? [wideo]