Wydział Polonistyki kształtuje dziś standardy badań nad językiem, literaturą i kulturą polską prowadzonych w oparciu o osiągnięcia nowoczesnej humanistyki.

• Kulturowa teoria literatury. Badania poświęcone kulturowej teorii literatury i tworzeniu nowych metod analizy zjawisk literackich. Skupiają się także na poetyce doświadczenia kulturowego, antropologii literatury, studiach genderowych, kategorii cielesności, antropologii miejsca, polskiej pamięci i traumie kulturowej, literaturze pogranicza, zwłaszcza polsko-żydowskiego i polsko-litewskiego. W ramach tych badań kształtowane są podstawy nowej poetyki kulturowej i estetyki antropologicznej.

• Badania porównawcze. Dotyczą one związków literatury, muzyki i malarstwa w perspektywie zarówno intersemiotycznej, jak i intermedialnej. Koncentrują się również na historii literatury polskiej w kontekście literatury światowej: od średniowiecza po nowoczesność oraz na teorii przekładu i komunikacji międzykulturowej.

• Badania historycznoliterackie. Obejmują studia nad polskim średniowieczem w kontekście europejskim, a także nad humanizmem i reformacją w kulturze literackiej. Ujmują również kulturowe i społeczne aspekty literatury oświecenia i romantyzmu, analizują świadomość zbiorową i dziedzictwo symboliczne. Warto wymienić też studia nad literaturą przełomu wieku XIX i XX skoncentrowane na wyobraźni poetyckiej Młodej Polski. W ramach tych badań przygotowuje się edycje dzieł najważniejszych twórców literatury XX wieku. Innym rodzajem prac badawczych są badania nad historią polskiej krytyki literackiej, jej współczesnymi odmianami i nad metakrytyką.

• Badania edytorskie. Dotyczą zarówno graficznej kompozycji druków polskich z XVI i XVIII wieku, jak i elektronicznej edycji tekstów dawnych oraz współczesnych, skupiają się na historii książki, oprawach starych druków i badaniu działalności wydawnictw polskich w XIX i XX wieku.

• Badania nad dramatem i teatrem. Ich przedmiotem jest m.in. polski teatr współczesny, historia teatru krakowskiego XIX i XX wieku, a także teatr żydowski. To również studia nad dorobkiem artystycznym wybitnych przedstawicieli teatru światowego i jego przemianami w XX i XXI wieku oraz badania nad performatyką i dramaturgią przedstawień, kategoriami pamięci i postpamięci w kontekście performatyki, Nowego Historyzmu, studiów queer i postkolonialnych.

• Badania językoznawcze. Poświęcone są teorii komunikacji interpersonalnej, skoncentrowane na analizie współczesnej polszczyzny ujmowanej na tle procesów komunikacyjnych. W ich ramach prowadzone są badania ewolucji polszczyzny ogólnej i regionalnej oraz językowych obrazów świata społeczności wiejskich wpisanych w leksykę gwarową. To także studia nad nauczaniem języka polskiego jako obcego i glottodydaktyka oraz prace nad modelami kształcenia nauczycieli języków obcych. Intensywnie rozwijają się też badania nad metodyką nauczania, dotyczące przygotowania studentów do pracy w zawodzie nauczyciela.

Z wydziałem współpracowali światowej sławy badacze kultury obrazu i mediów (William J.T. Mitchell, University of Chicago), filozofowie literatury (Rodolphe Gasché, State University of New York, Buffalo) czy historycy idei (Martin Jay, University of California, Berkeley).

Naukowcy z Wydziału Polonistyki realizują też liczne projekty o zasięgu krajowym i międzynarodowym, należą do konsorcjów zrzeszających znakomite uczelnie z Europy, Azji, Australii, Ameryki Północnej i Południowej, np. Interzones czy SPeCTReSS. Wydział posiada w swojej ofercie pełny moduł kształcenia w języku angielskim, a w gronie wykładowców znajdują się także profesorowie wizytujący z zagranicy (np. z USA).

Prof. Andrzej Borowski – wybitny znawca literatury staropolskiej i jej europejskich kontekstów. Jego badania nad humanizmem Północy, związkami kultury polskiej i niderlandzkiej, tożsamością narodową czy sarmatyzmem to dziś kanon wiedzy. Najważniejsze prace: Renesans (1992/2002), Powrót Europy (1999), Iter Polono-Belgo-Ollandicum (2007), Humanizm. Historie pojęcia (2009). Jest wiceprezesem Polskiej Akademii Umiejętności.

Prof. Jerzy Jarzębski – światowej sławy badacz dzieł Gombrowicza, Schulza i Lema, najczęściej dziś tłumaczonych polskich pisarzy. Jego prace tworzą podwaliny wiedzy o tych autorach, definiując ich miejsce w kulturze światowej. Książki Gra w Gombrowicza (1982), W Polsce czyli wszędzie (1992), Schulz (2000), Wszechświat Lema (2002), Gombrowicz (2004) są lekturą obowiązkową wszystkich polonistów. Jest laureatem prestiżowych nagród: Kościelskich (1985) i Wyki (1991).

Prof. Maria Korytowska – międzynarodowej sławy badaczka romantyzmu. Stworzyła nowoczesną szkołę badań nad polskim romantyzmem w perspektywie porównawczej. Niektóre z jej prac to: O romantycznym poznaniu (1997), O Mickiewiczu i Słowackim (1999), Romantyczne przechadzki pograniczem (2004), Autor, autor! (2010), Te książki zbójeckie… (2011). Prowadzi projekty badawcze, których efektem jest m.in. ceniona seria wydawnicza „Komparatystyka polska. Tradycja i współczesność".

Prof. Ryszard Nycz – światowej sławy uczony, który zdefiniował nowoczesną polonistykę, teoretyk i historyk nowoczesnej literatury i kultury, twórca szkoły badań literaturoznawczych w perspektywie antropologii i kulturoznawstwa. Bez jego książek: Sylw współczesnych (1993), Tekstowego świata (1995), Języka modernizmu (1997), Literatury jako tropu rzeczywistości (2001), Poetyki doświadczenia (2012) nie da się dziś uprawiać badań nad literaturą. Redaktor prestiżowej serii „Horyzonty Nowoczesności" oraz czasopisma „Teksty Drugie", wyznaczających kierunki poszukiwań literaturoznawczych w Polsce. Członek Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności.

Prof. Marian Stala – znawca literatury XIX i XX wieku, jeden z najbardziej cenionych krytyków literackich. Autor dziesięciu książek tworzących kanon badań polonistycznych, m.in. Pejzażu człowieka (1994), Trzech nieskończoności (2001), Blisko wiersza (2013). Jego prace krytyczne uformowały obraz polskiej poezji XX wieku. Jest jurorem Nagrody Literackiej Nike. Laureat Nagrody im. Wyki, członek Polskiej Akademii Umiejętności oraz komitetu redakcyjnego Polskiego Słownika Biograficznego.

Wydział, zaliczony do najwyższej kategorii naukowej A+, cieszy się opinią najważniejszego ośrodka badań polonistycznych w kraju. Prowadzi edycję 12 prestiżowych serii wydawniczych o fundamentalnym znaczeniu dla rozwoju polskiej humanistyki, m.in. „Horyzonty Nowoczesności", „Modernizm w Polsce", „Komparatystyka Polska", „Interpretacje Dramatu", „Krytyka XX i XXI wieku", oraz wydaje siedem wysoko punktowanych czasopism naukowych.

Efektem nowatorskich badań prowadzonych na wydziale jest kilkadziesiąt opracowań i monografii uznawanych za kluczowe dla rozwoju wiedzy o języku, literaturze i kulturze, m.in. dwutomowa Kulturowa teoria literatury, przełomowe prace poświęcone twórczości Miłosza, Schulza, Gombrowicza czy Kantora. Na wydziale powstają także nowatorskie programy dydaktyczne i glottodydaktyczne.

Wydział organizuje Festiwal im. Jana Błońskiego, a jego przedstawiciele współtworzą wielkie międzynarodowe festiwale literackie, m.in. im. Conrada i Miłosza.